Bệnh tiểu đường có uống rượu vang được không? Tại sao?

Hầu hết người mắc bệnh tiểu đường vẫn có thể uống rượu vang nếu uống với lượng vừa phải. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn phải lắng nghe cơ thể mình – nếu cảm thấy chóng mặt, mệt, tay chân yếu đi thì nên ngừng uống ngay, không nên cố uống tiếp để tránh rủi ro cho sức khỏe.

Bài viết này giải thích mối quan hệ giữa rượu vang và bệnh tiểu đường và cung cấp các mẹo ăn kiêng khác cho những người mắc bệnh này.

I. Uống rượu vang có an toàn với người tiểu đường?

Phần lớn người mắc bệnh tiểu đường vẫn có thể uống rượu vang, miễn là đường huyết được kiểm soát tốt và không có các bệnh lý kèm theo liên quan đến gan, thận hoặc tim.

Thưởng thức rượu vang 

Hàm lượng đường trong rượu vang có cao không?

Rượu, đặc biệt là rượu vang, có hàm lượng đường tương đối thấp. Trung bình, mỗi ly rượu vang tiêu chuẩn (khoảng 150ml) chỉ chứa dưới 1,5g đường.

Tuy nhiên, các loại rượu vang pha nước trái cây hoặc đồ uống rượu vang có hương vị ngọt thường có nhiều đường và calo hơn, do được thêm đường trong quá trình chế biến.

Dù vậy, trong hầu hết các trường hợp, lượng đường trong rượu vang không đủ cao để gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chỉ số đường huyết hàng ngày, nếu uống điều độ.

Rượu vang và nguy cơ tăng cân

Rượu vang là thức uống có lượng calo tương đối cao, đặc biệt là khi không cung cấp giá trị dinh dưỡng đáng kể.

Ví dụ: một ly rượu vang đỏ khoảng 180g chứa khoảng 153 calo – tương đương với một bữa ăn nhẹ. Nếu bạn uống nhiều ly mỗi ngày, lượng calo nạp vào sẽ tăng lên nhanh chóng, từ đó dễ dẫn đến tăng cân.

Tăng cân là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ biến chứng ở người mắc bệnh tiểu đường, vì vậy việc kiểm soát lượng rượu uống là rất quan trọng.

Những nguy cơ sức khỏe khác khi uống rượu

Uống rượu có thể dẫn đến tình trạng tích tụ axit độc hại trong máu, đồng thời làm giảm lượng đường trong máu một cách nguy hiểm – đặc biệt với người đang dùng thuốc tiểu đường như insulin hoặc sulfonylureas.

Rượu vang ảnh hưởng thế nào đến đường huyết?

Nhiều người nghĩ rằng rượu vang có đường nên dễ làm tăng đường huyết, nhưng thực tế một ly rượu vang đỏ hoặc trắng tiêu chuẩn (khoảng 150ml) chỉ chứa khoảng 1–1,5g đường – con số khá thấp. Tuy nhiên, rượu lại ảnh hưởng đến đường huyết theo cách khác, gián tiếp hơn.

Bình thường, gan sẽ giải phóng glucose vào máu khi cơ thể cần năng lượng – đặc biệt là lúc đường huyết bị hạ. Nhưng khi bạn uống rượu, gan sẽ ưu tiên xử lý rượu trước, dẫn đến giảm khả năng giải phóng glucose.

Do đó, nếu bạn uống rượu khi đang đói, sau khi bỏ bữa, uống nhiều, hoặc đang dùng thuốc tiểu đường (như insulin), thì nguy cơ bị hạ đường huyết (hypoglycemia) sẽ tăng cao hơn bình thường.

Ngoài ra, các triệu chứng của hạ đường huyết (tụt đường) rất dễ bị nhầm lẫn với triệu chứng say rượu, ví dụ như:

Nói lắp, nói ngọng

Buồn ngủ

Hoa mắt, nhầm lẫn

Khó đi lại, mất thăng bằng

Vì vậy, việc uống rượu có thể che lấp các dấu hiệu cảnh báo quan trọng, khiến người bệnh không nhận ra mình đang bị tụt đường huyết và không xử lý kịp thời – điều này rất nguy hiểm.

Ngoài ra, các tổ chức y tế quốc tế như Tổ chức Tim mạch Thế giới và Nghiên cứu Ung thư Vương quốc Anh cũng cảnh báo rằng rượu (kể cả rượu vang) có thể làm tăng nguy cơ ung thư, cao huyết áp, bệnh tim mạch và đột quỵ nếu sử dụng không kiểm soát.

II. Loại rượu vang nào phù hợp với người tiểu đường?

Ưu tiên các loại rượu vang sau

Rượu vang đỏ (dry red wine) và rượu vang trắng khô (dry white wine) là lựa chọn an toàn hơn.

Những loại rượu vang này chứa rất ít đường tự nhiên – thường dưới 1,5g đường cho mỗi khẩu phần tiêu chuẩn 150ml.

Ít calo hơn so với các loại rượu ngọt hoặc cocktail từ rượu vang – trung bình chỉ khoảng 100–125 kcal/ly.

Ưu tiên rượu vang đỏ cho người bệnh tiểu đường

Nên tránh các loại rượu vang sau

Rượu vang ngọt (sweet wine): Thường là rượu vang được lên men không hết, vẫn còn nhiều đường tự nhiên từ nho.

Rượu vang tráng miệng (dessert wine): Có thể chứa tới 8–12g đường mỗi ly, thậm chí nhiều hơn, cùng với lượng calo cao (hơn 200 kcal/ly).

Rượu vang có hương vị trái cây hoặc rượu vang đóng lon, cocktail từ rượu vang: Thường được pha thêm nước ép trái cây, siro hoặc chất tạo ngọt → lượng đường và calo tăng vọt.

Sangria (rượu vang pha trái cây và đường) cũng không phù hợp cho người tiểu đường.

Mẹo chọn rượu vang cho người tiểu đường

Tìm các từ khóa như “dry”, “brut” hoặc “zero sugar” trên nhãn chai.

Tránh những loại ghi “sweet”, “semi-sweet”, “dessert”, hoặc “flavored”.

Ưu tiên vang nhập khẩu từ các vùng sản xuất truyền thống ở Pháp, Ý, Tây Ban Nha, vì thường có quy trình lên men tự nhiên, ít thêm đường.

III. Rượu vang có lợi gì không?

Rượu vang mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, cụ thể là:

Cải thiện sức khỏe tim mạch

Hỗ trợ kiểm soát đường huyết

Cân bằng hệ vi sinh đường ruột

Chống lại viêm và stress oxy hóa

Dù vậy, chuyên gia khẳng định rằng nếu bạn chưa từng uống rượu thì không nên bắt đầu chỉ vì lợi ích sức khỏe. Bạn vẫn có thể đạt được những lợi ích tương tự từ chế độ ăn uống nhiều rau xanh, thiền định, hoặc luyện tập đều đặn.

Tham khảo bài viết: 

Những lợi ích tuyệt vời của rượu vang mà bạn nên biết

IV. Làm sao để uống rượu vang an toàn khi bị tiểu đường?

Nếu bạn đã kiểm soát tốt bệnh tiểu đường và không gặp các vấn đề nghiêm trọng như thần kinh, thận, huyết áp cao thì bạn vẫn có thể thưởng thức một ly rượu vang, với điều kiện:

Chỉ uống khi đã ăn no, không bỏ bữa

Không uống quá 1 ly/ngày với nữ, 2 ly/ngày với nam

Không uống rượu nếu đang dùng thuốc có tương tác (ví dụ như insulin, thuốc hạ áp)

Kết hợp rượu với bữa ăn hoặc món ăn nhẹ

Không uống khi bụng đói, sau khi tập luyện hoặc trước khi ngủ

Theo dõi đường huyết trước khi đi ngủ, đảm bảo trên 100 mg/dL. Nếu thấp hơn, nên ăn nhẹ.

Uống rượu vang an toàn cho người tiểu đường

Ngoài ra, bạn có thể pha rượu vang với soda không đường hoặc nước khoáng có gas để giảm nồng độ cồn, giúp kiểm soát lượng rượu và đường nạp vào cơ thể.

Người bị tiểu đường có thể uống rượu vang một cách an toàn nếu tuân thủ liều lượng hợp lý, kết hợp với chế độ ăn uống phù hợp và kiểm soát đường huyết chặt chẽ. Tuy nhiên, nếu đang điều trị bằng thuốc, có bệnh lý kèm theo, hoặc từng có phản ứng bất lợi với rượu, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.