Tìm hiểu về rượu vang: Cẩm nang cơ bản cho người mới bắt đầu

Bạn muốn khám phá thế giới rượu vang nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu? Dù chỉ đơn giản tò mò rượu vang là gì hay tại sao nó lại được yêu thích, cẩm nang cơ bản về rượu vang này sẽ là người bạn đồng hành lý tưởng. Chúng tôi sẽ cung cấp những kiến thức nền tảng nhất về dòng rượu nổi danh thế giới này một cách dễ hiểu và ngắn gọn, giúp bạn tự tin gỡ bỏ những băn khoăn ban đầu. 

I. Định nghĩa rượu vang

Rượu vang là một loại đồ uống có cồn đặc trưng, được tạo ra từ quá trình lên men nước ép nho. Điểm đặc biệt là nấm men (tự nhiên hoặc được thêm vào) sẽ biến đường trong nho thành cồn và carbon dioxide. 

Sau đó, rượu thường được ủ trong các thùng chứa (thường là thùng gỗ sồi) trong vài tháng đến hàng chục năm. Chính giai đoạn ủ này giúp rượu phát triển thêm hương vị, màu sắc và độ phức tạp, tạo nên thứ đồ uống đa dạng và được yêu thích trên toàn thế giới.

Hình ảnh các chai rượu vang tại Food City

Để bắt đầu hành trình khám phá, bạn nên làm quen với một vài thuật ngữ cơ bản:

• Vintage (Năm sản xuất): Là năm mà những trái nho được thu hoạch để làm ra chai rượu đó. Chai vang không có “Vintage” thường được làm từ nho của nhiều niên vụ khác nhau.

• Terroir (Thổ nhưỡng): Một khái niệm rộng lớn chỉ sự kết hợp độc đáo của các yếu tố tự nhiên (khí hậu, đất đai, địa hình, ánh nắng) và yếu tố con người tại một vùng trồng nho cụ thể, ảnh hưởng đến hương vị và đặc tính của rượu vang.

• Body (Độ đậm): Cảm giác về trọng lượng và độ đầy đặn của rượu vang trong miệng bạn. Rượu có thể có Body nhẹ (Light-bodied), Body trung bình (Medium-bodied) hoặc Body đậm (Full-bodied).

• Tannin (Chất chát): Một hợp chất tự nhiên có trong vỏ, hạt và cuống nho, cũng như từ thùng gỗ sồi ủ rượu. Tannin tạo ra cảm giác se và khô trong miệng, giống như khi bạn uống trà đậm.

• Acid (Độ chua): Là yếu tố tạo nên sự tươi mát và sống động cho rượu vang. Độ acid cân bằng giúp rượu có cấu trúc và khả năng lão hóa tốt.

II. Lịch sử và nguồn gốc rượu vang

Lịch sử rượu vang kéo dài hàng ngàn năm, bắt nguồn từ khu vực Trung Đông cổ đại (Iran, Georgia) khoảng 6.000-8.000 năm trước Công nguyên. Từ đó, nghề làm rượu vang lan rộng sang Hy Lạp, La Mã và sau này là khắp châu Âu. Các tu viện và giáo sĩ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển kỹ thuật sản xuất vang trong thời kỳ Trung cổ.

Ngày nay, rượu vang được sản xuất và tiêu thụ trên toàn thế giới, với những quốc gia nổi tiếng như Pháp, Ý, Tây Ban Nha, Mỹ, Úc, Chile và Argentina.

III. Các loại rượu vang phổ biến

Thế giới rượu vang rất đa dạng, nhưng bạn có thể dễ dàng phân biệt chúng dựa trên một vài tiêu chí chính:

1. Phân loại rượu theo màu sắc

Rượu vang đỏ (Red Wine): Được làm từ giống nho có vỏ sẫm màu (như Cabernet Sauvignon, Merlot, Pinot Noir). Màu đỏ của rượu đến từ sự tiếp xúc của nước ép nho với vỏ nho trong quá trình lên men. Rượu vang đỏ thường có hương vị đậm đà, tannin rõ rệt.

Rượu vang đỏ có màu sẫm ngả tím

Rượu vang trắng (White Wine): Thường được làm từ giống nho có vỏ xanh hoặc vàng (như Chardonnay, Sauvignon Blanc, Riesling). Nước ép nho không tiếp xúc với vỏ trong quá trình lên men, tạo ra màu vàng nhạt hoặc trong suốt. Vang trắng thường có hương vị nhẹ nhàng, tươi mát, và độ chua nổi bật.

Vang trắng có màu vàng rơm nhạt

Rượu vang hồng (Rosé Wine): Được làm từ nho đỏ nhưng nước ép chỉ tiếp xúc với vỏ trong một thời gian ngắn, đủ để tạo ra màu hồng nhạt đẹp mắt. Vang hồng thường có hương vị trái cây tươi mát, nhẹ nhàng, là sự kết hợp thú vị giữa vang đỏ và vang trắng.

Vang hồng đẹp từ sắc màu đến hương vị

2. Phân loại rượu vang theo độ ngọt

Rượu vang khô (Dry Wine): Là loại vang mà hầu hết đường trong nho đã được chuyển hóa thành cồn trong quá trình lên men, tạo ra hương vị không ngọt. Đây là loại phổ biến nhất.

Rượu vang ngọt (Sweet Wine): Chứa lượng đường dư đáng kể do quá trình lên men bị dừng lại trước khi toàn bộ đường chuyển hóa thành cồn, hoặc do sử dụng nho có độ ngọt tự nhiên cao. Thường dùng làm rượu tráng miệng.

Khám phá 5 dòng vang ngọt dành cho phụ nữ đáng thử nhất 2025 tại đây.

3. Một số loại rượu vang đặc biệt

Rượu vang sủi (Sparkling Wine): Nổi tiếng nhất là Champagne, Prosecco hay Cava. Đặc trưng bởi những bọt khí li ti sủi tăm trong ly, tạo cảm giác sảng khoái.

Rượu vang cường hóa (Fortified Wine): Là loại vang được tăng cường độ cồn bằng cách thêm rượu mạnh vào trong quá trình sản xuất (ví dụ: Port, Sherry, Madeira). Chúng thường ngọt hơn và có nồng độ cồn cao hơn.

IV. Quy trình sản xuất rượu vang

Quy trình sản xuất rượu vang về cơ bản bao gồm các bước: thu hoạch nho, nghiền và lên men (biến đường thành cồn), sau đó ủ rượu trong thùng để phát triển hương vị, và cuối cùng là đóng chai. Tìm hiểu sâu hơn về quy trình sản xuất rượu vang chi tiết tại đây. 

V. Lợi ích sức khỏe từ rượu vang

Khi được tiêu thụ một cách điều độ, rượu vang, đặc biệt là rượu vang đỏ, có thể mang lại một số lợi ích sức khỏe nhờ chứa các hợp chất chống oxy hóa như resveratrol. Những lợi ích tiềm năng bao gồm:

• Hỗ trợ sức khỏe tim mạch.

• Giảm nguy cơ mắc một số bệnh mãn tính.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là rượu vang vẫn là đồ uống có cồn. Việc lạm dụng có thể gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe. Luôn tham khảo ý kiến chuyên gia y tế về mức độ tiêu thụ phù hợp với cá nhân bạn.

Vang đỏ có thể sử dụng hàng ngày

VI. Cách thưởng thức rượu vang cơ bản

Thưởng thức rượu vang không cần quá cầu kỳ, nhưng có một vài nguyên tắc cơ bản sẽ giúp bạn tận hưởng trọn vẹn hương vị và trải nghiệm:

Nhiệt độ phục vụ: Đây là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hương vị của rượu. Vang đỏ thường được phục vụ ở nhiệt độ phòng (khoảng 16-18°C), không quá ấm. Vang trắng và Rosé nên được ướp lạnh (khoảng 8-12°C) để tăng độ tươi mát. Riêng vang sủi cần ướp lạnh nhất, khoảng 6-8°C.

Ly uống rượu: Sử dụng ly thủy tinh có chân, bầu ly phù hợp với từng loại vang. Ly có thiết kế đúng sẽ giúp tập trung hương thơm và cho phép bạn xoay ly dễ dàng.

Rót rượu: Bạn chỉ nên rót khoảng 1/3 ly. Điều này không chỉ giúp rượu có không gian thở (tiếp xúc với không khí để hương vị phát triển) mà còn giúp bạn dễ dàng xoay ly mà không làm đổ rượu.

Ưu tiên rót cho đối phương và không rót đầy ly

Thưởng thức bằng các giác quan: Hãy tận dụng tất cả các giác quan của bạn. Đầu tiên, nhìn màu sắc và độ trong của rượu. Sau đó, ngửi các tầng hương thơm bằng cách đưa ly lên mũi, có thể xoay nhẹ ly để hương thơm tỏa ra tốt hơn. Cuối cùng, nếm bằng cách nhấp một ngụm nhỏ, để rượu lan tỏa khắp khoang miệng để cảm nhận vị chát, chua, ngọt và độ đậm.

Kết hợp món ăn (Food Pairing): Một quy tắc cơ bản là kết hợp vang đỏ với các món thịt đỏ (bò, cừu) và vang trắng với hải sản, thịt trắng (gà, cá). Tuy nhiên, đừng ngại thử nghiệm! Thế giới kết hợp món ăn với rượu vang rất phong phú, hãy tìm ra những cặp đôi bạn yêu thích nhất.

Hy vọng rằng, qua cẩm nang tìm hiểu về rượu vang cơ bản này bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về rượu vang là gì và những điều thú vị xoay quanh thức uống này. Từ nguồn gốc, các loại phổ biến, quy trình sản xuất đơn giản cho đến cách thưởng thức cơ bản, bạn đã nắm được những kiến thức nền tảng vững chắc.

Thế giới rượu vang thực sự rộng lớn và đầy mê hoặc. Đừng ngần ngại bắt đầu hành trình khám phá của riêng mình bằng cách chọn một chai vang và thưởng thức. Càng tìm hiểu, bạn sẽ càng cảm nhận được sự tinh tế và câu chuyện ẩn chứa trong mỗi ly rượu.